Dây curoa hay còn gọi là dây đai thang, dây V Belt, là một linh kiện trong truyền động cơ khí. Nó được lắp vào hai hoặc nhiều puly và có chức năng truyền lực trực tiếp từ động cơ tới bộ phận công tác.
Trong một số cơ cấu, dây curoa cũng truyền lực gián tiếp giữa hai puly trên thiết bị.
Dây curoa Bando sử dụng trên xe máy
Lịch sử ra đời
Tại Trung Quốc, truyền động bằng dây đai cơ khí lần đầu tiên được đề cập đến trong văn bản Từ điển “về cách diễn đạt địa phương” của nhà triết học, nhà thơ và chính trị gia thời nhà Hán Yang Xiong (53–18 TCN) vào năm 15 TCN.
Dây đai lúc này được sử dụng trong máy quấn sợi tơ vào suốt chỉ cho con thoi của thợ dệt .
Truyền động dây đai không chỉ được sử dụng trong ngành dệt may, nó còn được áp dụng cho ống thổi chạy bằng sức nước có từ thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên.
Trong nhiều thế kỷ, dây curoa, dây thừng và xích đã được sử dụng làm thiết bị kéo. Các tài liệu cho thấy người dân Babylon ở vùng Lưỡng Hà và người Assyria được cho là đã sử dụng dây đai cho máy hút nước.
Những dây đai dẹt đầu tiên này hoạt động trên các puly phẳng và có cấu tạo bằng da động vật hoặc sợi thực vật được bện lại
Đến năm 1430, mối quan tâm đến việc sử dụng dây đai tiếp tục tăng lên, các cơ cấu cơ khí đã xuất hiện trên một trong những bản phác thảo của Leonardo da Vinci. Sau đó, các tiểu luận lý thuyết đầu tiên về cơ chế lực kéo (một loại hệ thống khác) đã được xuất bản bởi Leonhard Euler (nhà toán học, vật lý học, thiên văn học, nhà lý luận và kỹ sư người Thụy Sĩ).
Sau đó Kỹ sư Johann Albert Eytelwein (1764 – 1848) đã phát triển phương trình Capstan vào năm 1808 dựa trên những bài tiểu luận này, một khái niệm ngày nay vẫn không thể thiếu để đo các truyền động có ma sát.
Trong cách mạng công nghiệp thế kỷ 18
Bộ truyền lực với dây đai dẹt làm bằng da mạ crôm đã trở thành thiết bị không thể thiếu trong cuộc cách mạng công nghiệp bắt đầu ở nước Anh.
Vào thời kì này chúng đã từng bước được sử dụng trong nhà máy dệt, nhà máy cơ khí.
Những dây đai công nghiệp này kết hợp với puly là cách đơn giản và hiệu quả nhất để truyền lực giữa các trục. Chúng vận hành êm ái, không gây tiếng ồn giúp tránh tình trạng quá tải, kẹt thiết bị đồng thời bảo vệ động cơ và vòng bi khỏi sự thay đổi tải trọng với chi phí bảo trì thấp.
Sử dụng dây curoa trên ô tô
Dây đai Timing belt có mặt trong hầu hết các ô tô trên toàn thế giới là ví dụ dễ thấy nhất về hệ thống truyền động sử dụng dây đai. Sự di chuyển của con người và hàng hóa của thế giới hiện đại hầu hết được thực hiện nhờ vào mức độ hoạt động hiệu quả của các loại dây đai này.
Vào đầu những năm 1900, tại Mỹ nhu cầu vận tải cơ giới lớn hơn nhiều so với các quốc gia Châu Âu, với diện tích đất đai rộng lớn và một vùng nội địa gồm các khu định cư xa xôi và phân tán. Thu nhập bình quân đầu người cao hơn một chút và phân phối thu nhập bình đẳng hơn so với các nước châu Âu.
Trong bối cảnh đó, Henry Ford đã giới thiệu mẫu xe Model T vào năm 1908 và William Durant đã tạo ra General Motors. Nhu cầu sử dụng ô tô rất lớn sau đó đã dẫn đến việc sản xuất dây đai V belt bằng cao su lưu hóa vào năm 1917.
Vào năm đó, Jond Gates là một đối tác của Gates Rubber Company đã phát minh ra đai thang V belt đầu tiên trên thế giới. Đây có thể coi là cuộc cách mạng trong công nghệ sản xuất dây curoa, hiện nay các sản phẩm dây curoa polyflex của hãng đang được nhiều công ty phân phối tại Việt Nam.
Ứng dụng hiện nay
Hiện nay chúng được ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Có tới 90% các loại máy móc cơ khí sử dụng truyền động dây curoa.
Ứng dụng trong nông nghiệp
Trong nông nghiệp, chúng được sử dụng trong các mày cày bừa đất, máy bơm nước, máy thu hoạch nông sản, trong ngành nuôi trồng và đánh bắt hải sản…
Cụ thể như các loại dây curoa trơn bản c như dây c105, c108. dây trơn bản D, E được sử dụng trên tàu đánh cá của ngư dân.
Dây curoa recmf bản fm 37, 38… được dùng trên quạt gió làm mát động cơ máy gặt Kubota
Dây curoa trong công nghiệp
Thiết bị này được ứng dụng trong hầu hết các ngành công nghiệp như dùng để truyền động trong các máy chế biến gỗ, máy may, máy khai thác đá, và nhiều loại máy móc công nghiệp khác.
Các loại dây đai pu rất phù hợp cho ngành công nghiệp thực phẩm và dược phẩm. Do thành phần cấu tạo của chúng không chứa hóa chất độc hại nào có thể gây ô nhiểm cho dây chuyền sản xuất.
Ứng dụng trong ngành xây dựng
Trong ngành xây dựng, các loại dây curoa bản E được sử dụng trong các máy khai thác chế biến đá. Máy trộn bê tông thường sử dụng các mã dây trơn bản b như B55, B57, B65, B72
Trong giao thông vận tải
Gần như tất cả các phương tiện giao thông đều sử dụng dây curoa là bộ phần truyền động. Trên ô tô dây đai tổng, máy phát điện thường dùng các loại dây rãnh dọc. Ngoài ra các bộ phận như quạt gió, trục cam cũng sử dụng dây curoa.
Ví dụ như dây đai rãnh dọc 7pk2300 được sử dụng làm dây đai tổng xe Toyota Innova, dây 5pk1230 được dùng cho dây curoa tổng Grand I10…
Bạn có thể dễ dàng mua dây curoa cho chiếc xe của mình tại các tiệm bán phụ tùng ô tô, gara ô tô hoặc trên mạng internet.
Dây Timing belt sử dụng trên ô tô
Đọc tới đây có lẽ các bạn đã hiểu tương đối dây curoa là gì và ứng dụng của chúng rồi nhỉ.
Cần tìm hiểu sâu hơn, các bạn có thể đọc bài về thông số kỹ thuật dây curoa và bảng tra kích thước dây curoa để khi sử dụng có thể mua đúng loại dây curoa phù hợp.